“Tháp Dương Long” – Du lịch Bình Định Ngoài những bãi biển trong xanh, mát rượi hút hồn du khách. Thì những công trình kiến trúc cổ kính từ hàng nghìn năm tuổi. Luôn là điểm khiến nhiều du khách thích thú khi đến Quy Nhơn. Bởi vẻ đẹp cổ kính của Quy Nhơn. kính mang đậm bản chất lịch sử của vùng đất võ Quy Nhơn – Bình Định. Hãy cùng Quyzo Travel khám phá nhé.
THÁP DƯƠNG LONG BÌNH ĐỊNH
1. Giới thiệu về tháp Dương Long và cách di chuyển
Bình Định trong lịch sử là kinh đô Vijaya của vương quốc Champa từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 15. Trong gần 5 thế kỷ là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của người Chăm, trên mảnh đất Bình Định đã có nhiều công trình kiến trúc Chămpa được xây dựng, nhiều tác phẩm điêu khắc. Trong số đó, hệ thống kiến trúc tôn giáo (đền, tháp) còn lại nhiều nhất và rõ nét nhất cho đến ngày nay, trong đó nổi bật nhất là cụm tháp Dương Long.
Tháp Dương Long là một cụm kiến trúc gồm ba tháp thẳng hàng theo trục bắc nam. Với chiều cao tháp Nam 33m, tháp giữa 39m, tháp Bắc 32m. Về quy mô, không có tháp Champa nào hiện nay có thể so sánh với các tháp ở Dương Long và đây cũng được coi là cụm tháp gạch cao nhất Đông Nam Á.
Tháp Dương Long được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng di tích Kiến trúc nghệ thuật năm 1980 và được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt ngày 23/12/2015.
2. Tháp Dương Long ở đâu?
Tháp Dương Long nằm giữa hai ấp An Chánh, Bình Tây và Vạn Tường, xã Bình Hòa, huyện Tây Sơn, Bình Định. Vì vậy, ngoài tên thường gọi là Dương Long, ba ngôi tháp này còn có nhiều tên gọi khác nhau do nhân dân hai xã đặt cho như tháp Vân Trường, tháp An Chánh, tháp Bình An.
Trước đây, khi người Pháp đến nơi này, họ gọi nó là Tour d’Ivoire (tạm dịch là tháp Ngà). Từ khoảng cách khá xa bạn cũng có thể nhìn thấy tháp. Xung quanh khu di tích là những cánh đồng lúa bát ngát và một vài hộ dân sinh sống gần đó. Tháp Dương Long là một quần thể gồm ba ngôi tháp được xây dựng thẳng hàng theo hướng Bắc Nam, cửa chính của các tháp đều quay về hướng Đông.
3. Đường lên tháp Dương Long đi từ Quy Nhơn
Để đến tháp Dương Long, từ TP. Quy Nhơn, bạn đi theo quốc lộ 1A về phía Bắc khoảng 35 km, đến ngã tư đèn xanh đèn đỏ thị trấn Gò Găng (huyện Phù Cát), bạn rẽ trái (tức đường vào sân bay Phù Cát, nhưng không rẽ vào phi trường). ) mà đi theo tỉnh lộ 636 (quốc lộ 19B) khoảng 15 km. Vừa đi vừa xem bản đồ rẽ trái vào xã Tây Bình hoặc hỏi người dân địa phương cách rẽ vào tháp Dương Long
4. Giá vé và giờ hoạt động của tháp Dương Long
- Giá vé: 15.000đ
- Giờ hoạt động: Từ 7:00 sáng đến 06:00 chiều
5. Kiến trúc Tháp Dương Long ở Bình Định
Tháp Champa phong cách Bình Định. Ngoài những yếu tố của một ngôi tháp Chămpa truyền thống. Về hình dáng, vật liệu xây dựng, cơ cấu dân cư… Cũng có những yếu tố đặc trưng như: được xây dựng trên đồi cao với những dãy nhà lớn. Các bức tường bên ngoài của tháp được trang trí bằng các cột và khung dọc. Nhô ra khỏi tường và hoàn toàn nhẵn không chạm khắc hoa văn. Những mái vòm và những cánh cửa giả vút lên như những ngọn giáo.
Vì vậy, các tháp Chăm theo phong cách Bình Định. Trông cao hơn, khỏe hơn, uy nghi và bề thế hơn các tháp thuộc phong cách trước. Nhưng vẫn không mất đi vẻ đẹp trang nhã, thanh lịch. Ngoài ra, một chi tiết đặc trưng của phong cách Bình Định là việc sử dụng đá trong xây dựng tháp, đây là sự ảnh hưởng rõ nét của kiến trúc đền tháp Khmer đến kiến trúc tháp Chăm thời kỳ này.
Ở tháp Dương Long, ngoài yếu tố Chămpa, phong cách Bình Định. Đóng vai trò chủ đạo, những ảnh hưởng của kiến trúc Khmer còn thể hiện ở hình khối kiến trúc. Điêu khắc cũng như vật liệu xây dựng. Về hình dáng, tháp Dương Long được xây dựng trên nền vuông như các tháp Chăm truyền thống. Nhưng thân tháp nghiêng dần về phía cửa tạo thành thân hình búp. Và đỉnh tháp nhiều tầng thu nhỏ. dần dần lên trên và kết thúc trong định với một bông hoa sen.
Vật liệu xây dựng tháp Dương Long
Về vật liệu xây dựng, ngoài việc sử dụng gạch làm vật liệu chính, đá được sử dụng rất nhiều trong kiến trúc mà không tháp Chăm nào có được.
Về nghệ thuật điêu khắc, tháp Dương Long là sự kết hợp giữa kỹ thuật điêu khắc đá truyền thống của Chămpa trong những đường nét mềm mại, hình khối đơn giản, mộc mạc với kỹ thuật điêu khắc từ thời Khmer – Angkor mà thể hiện kỹ thuật của nó là kỹ thuật đục rất sâu, đi vào các ngóc ngách để tạo ra các đường xoắn phức tạp và các chủ đề trang trí dày đặc và tinh vi.
Ảnh hưởng mạnh mẽ từ kiến trúc Khmer là đặc điểm nổi bật của kiến trúc và điêu khắc Đường Long. Ngay từ những năm đầu thế kỷ XX, nhà nghiên cứu H. Parmentier đã chú ý đến hình dáng, cấu trúc và nhiều họa tiết trang trí kiến trúc của các tháp Dương Long mang phong cách Khmer. Dựa trên các yếu tố và mô típ trang trí theo phong cách Khmer, các nhà nghiên cứu đã xác định được niên đại của các kiến trúc Đường Long thế kỷ XII – XIII. Niên đại cũng như đặc điểm kiến trúc của các tháp Dương Long hoàn toàn phù hợp với bối cảnh lịch sử của Champa thời kỳ này.
Về chức năng tôn giáo, trong quần thể tháp Chăm, những tháp có ba tháp song song thường thờ ba vị thần tối cao của Ấn Độ giáo: Brahma, Visnu và Siva, trong đó tháp Bắc thờ thần Brahma, tháp giữa thờ thần Siva, tháp phía nam thờ thần Visnu.
Xây dựng tháp Dương Long như thế nào?
Tại tháp Dương Long, năm 1985, trong khi phát quang gia cố để chống xuống cấp cho tháp, cán bộ Bảo tàng Nghĩa Bình (nay là Bảo tàng Bình Định) và các chuyên gia trùng tu Ba Lan đã phát hiện gần chục bức tranh. phù điêu đá, nổi bật là bức phù điêu hình lá nhĩ lớn, thể hiện một vị thần trong tư thế thẳng và cân đối.
Với cấu trúc quần thể ba tháp và những hiện vật được phát hiện tại tháp Dương Long, có thể nói khu tháp Dương Long là một ngôi đền thờ Ấn Độ giáo. Chúng ta đã có hình tượng thần Brahma, chim thần Garuda – vật cưỡi của thần Visnu. Theo nhiều nhà nghiên cứu về tháp Chăm, ba tháp Dương Long là ba ngôi tháp thờ ba vị thần cao nhất của Ấn Độ giáo: Brahma, Visnu và Siva.
Đồng thời, qua kết quả khai quật khảo cổ học với dấu vết kiến trúc sụp đổ, nơi đây trong lịch sử thời Vijaya đã từng là một quần thể chùa chiền lớn. Ba tháp vẫn là kiến trúc trung tâm, trong đó tháp Bắc thờ thần Brahma, tháp giữa thờ thần Siva, tháp Nam thờ thần Visnu.
6. Các cụm tháp chính
Di tích Thái Đường Long là một cụm kiến trúc đền tháp Chămpa với ba ngôi tháp vẫn thẳng hàng theo trục Bắc – Nam, theo bản đồ địa chính là tháp Bắc và tháp tháp. Tháp giữa thuộc thôn Vạn Tường, xã Bình Hòa, tháp Nam thuộc thôn An Chánh, xã Tây Bình, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định. Tháp được xây dựng trên đỉnh đồi (độ cao + 27m so với mực nước biển).
Tháp giữa (Tháp trung tâm của di tích)
Tháp Giữa cao 38,81m, được coi là tháp gạch cao nhất Đông Nam Á. Tháp đã bị hư hỏng khá nhiều, vòm chính và các cửa giả bị sập, chỉ còn một số thanh đá gắn vào thân, cửa giả phía Nam còn lại trụ cửa, sảnh vào (tiền sảnh) cũng bị hư hỏng. rơi. Xung quanh tường tháp là các trụ rộng, để nhẵn không có hoa văn trang trí, mỗi tường có 7 trụ, đỉnh trụ hơi loe và gắn các khối đá, trang trí nhiều băng cấp. Chân đế được đắp bằng đá sa thạch khối bình đồ hình vuông mỗi cạnh dài 16,5m, phần nhô ra của cửa giả là 0,84m. Phần chân tháp bị lộ hoàn toàn sau đợt khai quật năm 2006, hiện trạng như sau:
Mặt phía Đông: vành đai cơ sở hiện chỉ còn một tầng đáy ở phía Đông Bắc của tháp, được ghép từ 4 khối đá liền nhau cao 0,59m, không có hoa văn trang trí. Phần chân cửa, cốt đai cơ sở đã bị phá bỏ gần như toàn bộ, chỉ còn lại một phần sàn phía trong sát cửa.
Mặt phía Tây: phần chân đế hầu như không còn dấu tích của vành đai trang trí ở chân tháp.
Mặt phía Bắc: kết quả khai quật cho thấy kiến trúc đá che chân cửa giả hầu như được bảo tồn, phần còn lại của đai ốp, cao nhất là 3 hàng đá, cao 1,54m.
Mặt phía Nam: So với các tháp khác, vành đai cơ sở ở phía Nam của tháp giữa còn nguyên vẹn nhất. Hiện tại, đai bao ở cuối sát mặt tây của tháp đã bị mất, chỉ còn lại phần gạch bên trong.
Tháp Nam
Tháp Nam cao 32,94m (còn nguyên vẹn nhất trong ba tháp), mặt bằng hình vuông, kích thước rộng 14m, độ nhô của cửa giả 0,76m. Khoảng cách giữa tháp Nam và tháp Trung ở cửa giả là 1m. Tường xây theo lối uốn cong dần về phía cửa, tường nhẵn không có khung và gờ ở giữa, phía trên được xử lý gờ dần ra để đỡ diềm mái.
Diềm mái gồm hai đường diềm bằng đá, diềm chính trang trí dải Gajashimha (đầu voi, thân sư tử), mép dưới trang trí các vòng tròn đắp nổi … Ở tháp Nam vẫn còn chính. khung cửa làm bằng thép. bằng đá sa thạch, nhưng vòm chính cũng như các cửa giả ở hai phía nam và tây đã bị sập. Phần mái của tháp cũng được tạo 4 mái tương tự như tháp giữa, bốn mặt có ô khám, trên cùng là vòm trang trí, tất cả đều bằng đá. Cơ sở có trạng thái sau:
Mặt Đông:
vành đai cơ sở bị mất gần hết, nay chỉ còn một đoạn phía Đông Bắc nối với rìa phía Bắc.
Mặt phía Tây:
phía Tây Nam, vành đai ốp đá bên ngoài đã mất, chỉ còn lại phần gạch đá phía trong.
Mặt Bắc:
đai ốp đá dài 14m. Ở cửa giả, chân đế cũng được xây nhô ra khỏi mép 0,76m, bẻ góc làm hai bậc (bậc ngoài 0,42m, bậc trong 0,35m).
Mặt phía Nam:
nền đá đã được khai quật hết, chỉ còn lại phần gạch bên trong. Phần sát thân tháp trước đây được gia cố bằng gạch, chạy ở các góc tạo thành các cột trụ, nhô ra khỏi thân tháp.
Tháp Bắc:
Đây là ngôi tháp hư hỏng nặng nhất. Thân tháp bị đục khoét sâu nhưng đã được gia cố từ năm 1984. Tháp cao 31,76m. Mặt bằng hình vuông. Kích thước tương đương tháp Nam. Cách bố trí phần ốp bên ngoài tương tự như tháp Nam. Mặt tường nhẵn không trang trí hoa văn. Diềm trang trí hình sư tử, mặt chính của diềm trang trí hình vòng cung nhọn, mỗi hình được tạo bởi hai thân rắn quay đầu về phía chân hình cánh cung, ở giữa có hình người ngồi xếp bằng. -nài lòng. Phần mái của tháp gồm 4 tầng hình vuông. Diềm tầng 1 được trang trí hoa văn vòng cung giống như diềm tầng chính nhưng kích thước nhỏ hơn.
Các phòng thi có tường gạch. Nắp trên trang trí hoa văn lượn sóng. Cửa chính của tháp đã bị phá bỏ. Chỉ còn lại một phần vòm trên, chân vòm chỉ còn lại một vài thanh đá. Gắn trên thân chính của tháp. Cửa giả phía nam làm bằng đá gồm ba phần, phần trước là khám với hai trụ lớn. Đầu trụ đỡ một phiến đá ngang, đá tạo gờ trang trí làm trụ. hơi loe ra. Đỉnh đá cũng đỡ một nắp cửa. Được trang trí bằng các hình nhân đang nhảy múa. Đai cơ sở có trạng thái sau:
Mặt chính Đông:
là cửa chính của tháp. Theo dấu tích còn lại. Chân cửa cũng được ốp đá, nhưng cả trụ cửa cũng như chân đế đều đã bị mất. Chỉ còn lại hai phiến đá. mặt đông nam.
Mặt phía Tây:
Trong 3 tháp, tháp Bắc được khoan sâu vào phần đế nặng nhất. Nên các mặt chân tháp đã được gia cố bằng gạch, đai ốp đã mất. Chỉ còn lại một số khối ở tầng đế, đoạn văn. cửa giả và cạnh Tây Nam.
Mặt phía Bắc:
vành đai cơ sở gần như mất hoàn toàn. Chỉ còn lại một số khối đá ở tầng cuối gồm hai khối ở góc chân cửa gi. Và một khối ở góc đông bắc.
Mặt chính Nam:
Vẫn còn mảnh đai trước cửa giả và mép Đông Nam. Cánh cửa giả đá từ chân đế đến vòm trên hầu như còn nguyên vẹn. Trừ phần vòm bị khuyết. Nhìn từ dưới lên trên, các bộ phận gồm chân đế, trụ cửa. Bệ cửa và trên cùng là vòm cuốn. Dưới chân tháp có 5 hàng khối đá hình chữ nhật. Chính giữa nhô ra, hai bên gấp khúc ôm lấy chân tháp.
Trong khuôn viên khu di tích. Còn có hai kiến trúc bằng gạch nằm ở phía Tây. Được phát hiện qua các cuộc khai quật khảo cổ học:
7. Cụm kiến trúc mở tại tháp Dương Long
Hai kiến trúc mở:
Ngoài ba tháp là kiến trúc trung tâm. Khu di tích còn lưu giữ hai kiến trúc bằng gạch nằm ở phía Tây. Của ba tháp được phát hiện qua các cuộc khai quật khảo cổ học.
Kiến trúc 1:
nằm cách tháp Nam khoảng 3m về phía Tây Bắc. Trục kiến trúc giữa đi qua hành lang của tháp Trung và tháp Nam. Bố cục hình vuông, phía Đông có kiến trúc hình chữ nhật. Nhỏ hơn nhô ra 3,16m, kích thước là 7,88m. (Đông – Tây) và 7,52m (Bắc – Nam). Kiến trúc 1 được xây dựng trên nền đá ong. Thấp hơn nền gạch bao quanh tháp 15-20cm.
Phía trên là nền nhà được lát hai lớp gạch dày khoảng 20cm phủ kín khu vực. Tường xung quanh xây gạch cao hơn nền 10 lớp, mặt ngoài xây giật cấp, ngay trên mặt sàn gồm 6 lớp gạch, phía trên xây 4 lớp gạch khoảng 10cm, tường dày 40cm (tính theo góc). ), đoạn giữa dày 75cm.
Như vậy, với những dấu tích còn lại, đây có thể là kiến trúc hình bàn thờ, hình dáng giống Yoni với vòi hướng ra hành lang giữa tháp Nam và tháp Giữa.
Kiến trúc 2:
có kích thước 11,20m (Đông – Tây) và 9,72m (Bắc – Nam), nằm song song và cách Kiến trúc 1 khoảng 8m về hướng Bắc, cách góc cửa giả của tháp Trung khoảng 3m về phía Tây Bắc. Đây là một công trình kiến trúc lộ thiên, có dạng hình vuông với phần phía trước nhô ra khoảng 1,12m. Về cơ bản, Kiến trúc 1 và Kiến trúc 2 có cùng phong cách kiến trúc Chămpa, với kỹ thuật gia cố móng bằng đá ong tương tự như ở cụm ba tháp, đều thuộc tổng thể của tháp Dương Long và có khả năng hai công trình này đã được xây dựng từ trước ba tháp chính.
Tháp Dương Long là một biểu hiện đặc sắc của nghệ thuật điêu khắc Chămpa, ngoài ra nghệ thuật kiến trúc và tạo hình ở đây còn thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa nghệ thuật truyền thống Chămpa với thành tựu của các nền văn hóa khác. mỹ thuật trên địa bàn ..
Hiện vật phát hiện tại khu di tích gồm nhiều di vật, cổ vật có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, phong phú về chủng loại và chất liệu, gồm: phù điêu Brahma, phù điêu Kala, trang trí vòm cuốn, phù điêu thần Indra, rắn Naga, Makara, cánh sen…
Với giá trị tiêu biểu, Tháp Chàm Dương Long (huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (tại Quyết định số 2367 / QĐ-TTg ngày 23/12/2015).
8. Tham quan Tháp Dương Long từ Quy Nhơn
Đây là một trong những chương trình Tour Quy Nhơn hàng ngày khám phá văn hóa. Lịch sử Bình Định được nhiều du khách quan tâm và tìm hiểu sau Tour QN 03 : Tour Tây Sơn – KDL Hầm Hô – Bảo Tàng Hoàng Đế Quang Trung – Đàn kính thiên – thường thức Đặc Sản Tây Sơn 1 ngày. Chương trình du lịch tham quan tháp Dương Long. Kết hợp với hệ thống tháp Chăm Bình Định. Là một trải nghiệm đáng nhớ không thể bỏ qua của du khách phương xa.
Ngoài ra các bạn có thẻ tham quan Tháp Đôi khi về Thành Phố Quy Nhơn
9. Một số lưu ý khi đến tháp Dương Long
+ Không mang vũ khí, chất nổ, chất dễ cháy nổ. Các vật dụng gây ô nhiễm môi trường vào di tích.
+ Không hành nghề mê tín dị đoan.
+ Không phá, đào, khắc, viết, vứt rác. Làm ảnh hưởng đến cảnh quan của di tích.
+ Không chăn thả gia súc, chặt cây, lấy đất. Và các tài sản khác của Khu di tích Tháp Dương Long
+ Khi đến tham quan, cần liên hệ với ban quản lý để được hướng dẫn
Quyzo Travel đã review rất chi Địa điểm Du Lịch Quy Nhơn tham quan Tháp Dương Long (Tháp Ngà). Hãy xách vali lên và đi khám phá tháp gạch cao nhất Đông Nam Á. Cũng như một trong những tháp Chăm đẹp nhất Việt Nam ngay bây giờ.
Các bạn có thể tham khảo thêm Tour QN 07 : Du lịch Cù Lao Xanh 1 ngày “ Hòn Ngọc Biển Đông ”