Võ Thuật Bình Định chân truyền. Cho đến thời điểm này không có một tư liệu nào hay nhà cơ quan nào. Có thể phân tích ra nguồn gốc chính xác của võ thuật Bình Định. Nguồn gốc môn võ Cổ Truyền này là sự tập trung và phát triển. Và được biến đổi qua rất nhiều thời kỳ khác nhau: võ học Tây Sơn, võ nghệ người thuộc địa, võ ngoài nơi khác du nhập vào Bình Định… Võ Bình Định có gì? hãy cùng Quyzo Travel khám phá nhé.
Đặc điểm của Võ Thuật Bình Định có gì khác biệt?
Võ thuật bình định chân truyền là như thế nào?
Đặc thù lớn nhất của võ thuật chân truyền là tính đa dạng. Đa dạng về các tính chất phong phú về kỹ thuật khác biệt giữa các Võ đường mang tên Bình Định hay Tây Sơn trên cả nước.
Với sự đa dạng và phong phú trong Võ học chân truyền dựa trên một số điểm chung. Mà hầu hết các thế võ Bình Định ngày nay đều có. Ví dụ, một số bài quyền độc đáo được coi là đặc thù của võ Bình Định như Ngọc Trản Quyền, Siêu Bá Quái Côn, Roi Tân Nhất, Roi Ngũ Môn. Tuy đây chỉ là các bài tập của Võ học. Một môn võ của Đàng Trong và từng được áp dụng để luyện quân và thi đấu võ học dưới triều Nguyễn.
Những câu ca dao tục ngữ có liên quan đến võ thuật được lưu truyền ở Bình Định cũng là của Võ Tánh. Ví dụ: “Roi liên tiếp”, “Song thủ Ngũ Hành Ban. Dược Ba Quai vi căn”…
Võ thuật Tây Sơn Bình Định có từ khi nào?
Theo tài liệu chúng tôi đọc được. Các bài võ Tây Sơn Bình Định. Được biết đến sớm nhất dưới dạng văn bản là của ông Hữu Tường. Có đăng trên các tạp chí những năm 1972. Võ thuật Tây Sơn đã xây dựng hệ thống bài tập từ thấp đến cao. Gồm 4 bài tập cho 4 cấp: YẾN PHI, THANH ĐÔNG LÀO MAI và NGỌC TRẦN. Ông là một chính khách sống ở miền Nam trước năm 1975. Theo chúng tôi, chủ ý của ông là xây dựng võ đường Tây Sơn. Theo yêu cầu chính trị hơn là yêu cầu chuyên môn.
Sau những năm giải phóng, có khá nhiều sách báo viết về võ Tây Sơn – Bình Định. Nhưng nổi bật nhất là cuốn “Đất võ” I, II, III của nhóm tác giả do ông Lê chủ biên. Đây là một công trình nghiên cứu có rất nhiều đóng góp quý báu. Tuy vậy cũng có những vấn đề chưa được hiểu thấu đáo. Hoặc thiếu cơ sở khoa học khiến một số người am hiểu cũng như võ sư trên địa bàn tỉnh có ý kiến phản đối. Chẳng hạn, “Đất võ” quyển 3 cho rằng “Tam thủ tùy bút tập pháp” là do Hồ Ngạn thảo ra roi. Nhưng không thể giải thích được và thực hư bài này không rõ hay không rõ nguồn gốc.
Cũng có nhiều Võ Sư cùng tập luyện trên đất võ nhưng lại tự ý, tự nhận môn phái này môn phái kia. Khiến những bài viết của họ không đem lại giá trị gì cho người luyện võ.
Tổng hợp tất cả các bài võ Tây Sơn Bình Định
Võ Tây Sơn Bình Định có rất nhiều môn võ liên quan đến nhau. Và có nguồn gốc từ Bình Định. Hoặc các thế võ từ nhiều môn phái khác nhau. Do đó, các bài tập Võ Tây Sơn lên đến con số hàng trăm. Dưới đây là các bài võ phổ biến do Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Bình Định cung cấp:
Hùng Kê Quyền (tay không)
Bài quyền này này là do Nguyễn Lữ lập ra, để nghĩa quân luyện tập trong giai đoạn khởi môn. Bài tập này, theo thời gian và sự suy tàn của triều đại Tây Sơn. Thời gian sau ít nhiều bị mai một và ít được biết đến. Hiện nay Hùng Kê Quyên cũng đã được Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam thống nhất và chọn lọc. Các bài võ được phổ biến rộng rãi trong các môn phái võ cổ truyền Việt Nam.
Ngọc Trản Quyền (tay không)
Hiện nay chưa có ai biết Ngọc Trản Quyền có từ khi nào. Nhưng theo các cụ ngày xưa bảo rằng. Ngọc Trản Quyền có nguồn gốc từ võ phái An Vĩnh của võ sư Hương Mục Ngạc. Trong quá trình nghiên cứu về nguồn gốc và đặc điểm của võ cổ truyền Bình Định. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bài viết về Ngọc Trản Quyền trong gia phả họ Trương. Thôn Phú Thiện, xã. Mỹ Hòa [1], Huyện Phù Mỹ.
Bạch Điêu (tay không)
Bài Bạch Điều pháp do cố Tổ sư Minh Tịnh, thuộc môn phái Xạ Hào sáng tác và để lại cho đàn em, toàn bài có 68 pháp môn liên hoàn. Anh lấy hình tượng con chim Bạch Điêu đang bay ra đòn, với các chiêu thức “Gõ hổ, phục hổ, hắc ngưu, phóng mũi tên”.
Tứ Hải (tay không)
Là Bài Quyền lợi hại nhất thuộc môn phái An Vĩnh được võ sư Đinh Văn Tuấn lưu truyền và giữ gìn cho đến tận bây giờ.
Thái Sơn Côn (roi)
Là bài chiến đấu rất nổi tiếng trong các làng Võ Tây SơnBình Định. Được sử dụng phương pháp đánh gậy, lấy yếu tố kỹ thuật của một số con vật làm nền. Mô phỏng động tác của rắn, kỳ lân, tê giác. , thỏ, mèo, gà, trâu, hổ.
Đây là những điểm hiếm có ở võ cổ truyền Việt Nam. Do có sự kết hợp giữa sức mạnh và động tác của nhiều loài vật nên quân bài của Roi Thái Sơn vô cùng biến hóa. Khi tấn công thì ra đòn uy lực, khi lùi về thế thủ thì nhẹ nhàng, linh hoạt né tránh Rồi từ thế phòng thủ chuyển sang thế tấn công tiêu diệt đối thủ bằng những đòn thế liên hoàn, biến hóa khôn lường.
Ngoài ra còn các bài quyền Tây Sơn Bình Định nổi tiếng khác.
- Đoản Côn (roi)
- Trực Chỉ (roi)
- Lôi Phong Tùy Hình Kiếm (kiếm)
- Song Phượng Kiếm (hai kiếm)
- Lôi Long Đao (đại đao)
- Độc Long Thương (thương)
- Độc Phủ (rìu)
- Chấn Thiên Cung (cung)
- Lăn Khiên (khiên + đoản đao)
- Song Chùy
- Bán Thiên Kích (kích)
- Bừa Cào
Biểu diễn võ thuật bình định
Hiện nay sự phát triển Du Lịch Quy Nhơn Bình Định lớn mạnh. Cùng với sự phát triển cái nôi văn hóa Võ Tây Sơn. nhiều võ đường ở tỉnh Bình Định. Đã tổ chức những hoạt động biểu diễn võ Tây Sơn Bình Định. Để phục vụ du lịch Quy Nhơn nhằm tạo nên sự khác biệt và hấp dẫn cho tỉnh nhà.
Được sự vận đổng của nền TDTT và Sở Văn Hoa Du Lịch các chương trình biểu diễn Võ Thuật các Võ Đường trên địa bàn được tổ chức nhiều hơn và phục vụ du lịch một cách hơn.
Liên Hoang Quốc Tế Võ Cổ Truyền
Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Bình Định Việt Nam lần thứ VII năm 2019 với sự tham gia của hàng nghìn võ sư, huấn luyện viên, học sinh, sinh viên đến từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Có cơ hội để con cháu các môn phái chiêm nghiệm và tôn vinh những tinh hoa võ học của ông cha ta để lại.
Chương trình nghệ thuật khai mạc liên hoan có ba phần: Võ cổ truyền Việt Nam cùng cội nguồn dân tộc, Võ cổ truyền đồng hành cùng đất nước, Hội tụ và phát triển võ cổ truyền. Chương trình được dàn dựng theo hình thức kết hợp giữa bán sử thi và sân khấu hóa, thông qua màn biểu diễn võ thuật cổ truyền đặc sắc kết hợp ca múa nhạc nhằm tái hiện một phần quá trình hình thành và phát triển của dân tộc Việt Nam.Võ cổ truyền Việt Nam gắn liền với lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Qua đó, tôn vinh võ cổ truyền Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể, có sức lan tỏa ngày càng sâu rộng đến nhiều quốc gia trên thế giới.
Hằng Nga huy chương vàng trong làng võ thuật bình định
Với việc giành nhiều huy chương vàng (HCV) tại SEA Games 31, đội tuyển kickboxing Việt Nam đã xuất sắc vượt chỉ tiêu đề ra và xếp ở vị trí số 1. Trong đó ấn tượng nhất là võ sĩ Nguyễn Thị Hằng Nga đã vượi qua khó khăn và tự tin để bảo vệ thành công. chức vô địch nội dung cử toàn hạng 48kg nữ.
Huy chương vàng võ thuật bình định tại Sea Game 31
Vui mừng trước nỗ lực được đền đáp của võ sĩ Hằng Nga, huấn HLV đội tuyển kickboxing Việt Nam Trần Thanh Tuyền cho biết: “Hằng Nga là một cô gái rất chuyên nghiệp trong tập luyện, thi đấu lẫn sinh hoạt. Cô cũng là người sống tình cảm, luôn cố gắng vượt khó để giúp đỡ mẹ. Mẹ Nga một tay nuôi ba chị em Nga. Nga luôn nghĩ về mẹ để làm động lực phấn đấu ”.
Liên đoàn võ thuật tỉnh Bình Định hoạt động thế nào?
Là một iên đoàn hoạt động trong lĩnh vực thể dục, thể thao. Có hoạt động trong phạm vi tỉnh Bình Định. Chịu sự quản lý nhà nước và Sở Văn Hóa TDTT. Hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam. Và Điều lệ Liên đoàn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Hoạt đông chính của Liên đoàn là phát triển Võ Thuật Bình Định. Nâng cao chất lượng môn võ cổ truyền. Vận động nhân dân tham gia tập luyện, thi đấu và tập võ thuận để rèn luyện sức khỏe, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, khôi phục, bảo tồn và phát huy võ cổ truyền Bình Định.
Các môn phái võ thuật bình định gia gồm những môn phái nào?
Võ đường Phan Thọ
Do võ sư Phan Thọ làm chủ. Ông sinh năm 1925, quê quán thôn 4, xã Bình Nghi, huyện Tây Sơn.
Võ sư Phan Thọ là một người nổi tiếng của Việt Nam. Được giới võ thuật mệnh danh là huyền thoại là Tám Bàn, “Người có đôi tay đẹp nhất đất Bình Định”, người giữ lửa cho tinh hoa. Làng võ An Vĩnh hơn 200 năm tuổi.
Ông học võ từ lúc 17 tuổi và học được 18 năm, Đam mê võ thuật Tây Sơn đã đưa ông đi hết con đường của thầy, Ông đam mê đến mức “năn nỉ” vợ bán bò để được học. Năm 18 tuổi theo thầy Cái Bảy ở làng võ An Vĩnh.
Võ sư Phan Thọ. Là một trong số ít người của làng võ cổ truyền Bình Định người thành thạo Bát bửu (18 binh khí) và Nhị thập tứ chi (24 binh khí). Võ thuật, roi, kiếm, dao, giáo học từ các thầy Nguyễn An (Cái Bảy) và Diệp Trường Phát (tức Tàu Sáu – phái An Thái – phái Bình Thái Đạo). Ở các môn côn, giản, phủ, chùy, bừa, cào, khiên, anh theo học các thầy Lê Hải (Sáu Hà) và Đinh Hệ (Hương Kiếm Mỹ) thuộc môn phái An Vĩnh – Tây Sơn.
Võ đường Hồ Ngạnh
Ông Hồ Sừng làm chủ. Ông sinh năm 1938, tại làng Hòa Mỹ (tách ra từ làng võ Thuận Truyền), xã Bình Thuận, huyện Tây Sơn.
Nếu tính từ đời danh sư Hồ Ngang đến đời võ sư Hồ Sừng và con cháu hiện nay thì võ đường dòng họ Hồ trên đất Thuận Truyền. Đã có 5 đời chung tay phát huy sự nghiệp. Đây là một trong những võ đường có bề dày lịch sử. Và có nhiều đóng góp cho võ thuẩ Bình Định nói riêng, võ thuật Việt Nam nói chung.
Nhắc đến các làng võ Tây Sơn Bình Định nổi tiếng không thể thiếu làng võ Thuận Truyền “Roi Thuận Truyền – Quyền An Thái”. Nói đến làng võ Thuận Truyền thì không thể không nhắc đến huyền của Hố Ngang. Roi Thuận Truyền không biết ai là người sáng lập, nhưng đến nay đã làm rạng danh võ sư Hồ Ngạn. Theo truyền thuyết của giới võ lâm thời bấy giờ, đòn roi của Hồ Ngang là một tuyệt kỹ vô cùng độc đáo.
Võ đường Lê Xuân Cảnh
Do võ sư Lê Xuân Cảnh làm chủ. Ông sinh năm 1938, tại thôn Cẩm Vân, xã Nhơn Hưng, thị xã An Nhơn tỉnh Bình Định
Ông bắt đầu tập luyên Võ Thuật lúc 15 tuổi, cùng với Cô võ sư Lý Tường là thầy dạy đầu tiên của Ông. Sau thời gian giản dạy bên nhà Họ Lý. Ông xin làm sư đồ của Sư Phạm Thế Giáo ở An Nhơn. Bấy giờ thầy Bửu Thắng ở Tuy Phước.
Quãng trời gian dài đi trau dồi kiến thức Võ Học khắp nơi. Ông Cảnh trở về quê hương sinh sống. Bản tính hiền lành, ít nói, không thích thể hiện. Nên hầu như ông không tham gia các cuộc đấu võ đài hay đấu võ với các võ sư khác.
Những năm 1975, ông mở võ đường tại quê nhà. Sau Quãng trời gian dài đi trau dồi kiến thức Võ Học khắp nơi. Ông Lê Xuân Cảnh chắt lọc những điểm tinh túy nhất của từng môn phái và đúc kết bí quyết truyền dạy cho học trò nhiều tuyệt kỹ. như Song đao, song phú, đơn kiếm, song kiếm … và đặc biệt là đòn roi sở trường với các bài Thái Sơn, Trúc Chỉ, Bá Quài …
Võ đường Phi Long Vịnh
Do Võ Sư Trương Văn Vịnh sinh năm 1935, quê ở thôn Kỳ Sơn, xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước làm chủ.
Ông bắt đầu với con đường Võ Thật năm 9 tuổi do ông nội truyền lại, rồi từ cha là Trương Cẩn, từ chú là Trương Ninh, rồi học với thầy Trương Hoàng (Ba Châm), thầy Trương Xuân Ba. (Sáu Hòa). Năm 18 tuổi, Ông đi chinh chiến và tuổi trẻ của ông gắn liền với những trận đánh khắp mọi miền đất nước.
Trong võ thuật, “Ngọc Trảng Quyền” là môn võ đặc trưng của Bình Định. Qua thời gian vẫn tỏa sáng như “chén ngọc” với những bí kíp võ công vô giá. Để thực hành một cách thuần thục, cần nỗ lực thể chất và tinh thần để hợp nhất thành một khái niệm duy nhất, giống như sự thuần khiết của một viên ngọc. Đó là bí quyết khổ luyện âm dương công pháp ở Ngọc Trản Công.
Trảm ngọc hiện được phổ biến ở các tỉnh Bình Định. với sức tấn công toàn diện, kết hợp giữa cứng và mềm. Với các thế né đòn và phản xạ. Cú đánh có uy lực, khi di chuyển uyển chuyển, nhẹ nhàng, khi ra đòn nhanh và mạnh.
Võ đường Long Phước Tự
Sư Thích Hạnh Hòa cho biết, Võ Thuật Bình Định rất cùng đa dạng. Hiện nay Chùa Long Phước đang để dành không ít thì nhiều những thế mạnh của võ thuật cổ truyền Bình Định.
Võ sư Thích Hạnh Hòa đã truyền dạy cho nhiều đệ tử của võ đường chùa. Võ đường Long Phước trự có rất nhiều các môn võ như roi: Hồng môn tiên kiếm, Hoa tiên, Tây quy kinh môn tiên, Mộ thần, và nhiều môn khác như: Lăng Kim thượng, Thiết kim thương, Hồng môn thượng kiếm thuật như: Sa Vân kiếm thuật, Đăng Vân đóng kiếm …
Tinh hoa võ thuật Bình Định và các Dòng Võ Bình Định
Dòng Họ Trương
Ở Mỹ Hiệp , Phù Mỹ, Bình Định. Ông tổ họ Trương là Trương Đức Thường quê ở Thanh Hà, Hải Dương vào khai phá vùng đất Từ Đường xã Mỹ Hiệp vào đầu thế kỷ 17 (khoảng năm 1605). Sau đó, họ định cư tại làng Phú Thiện, xã Mỹ Hòa, Phù Mỹ, Bình Định cho đến ngày nay.
Theo lời kể thì dòng họ Trương này có nhiều học trò giỏi. Thi đỗ cử nhân cả văn lẫn võ dưới triều Nguyễn, hầu hết đều theo nghiệp văn, võ. Trong đó phải kể đến võ sư Trương Trạch, sư phụ của võ sư Trương Thanh Đăng, người sáng lập ra Võ đường Sa Long Cương ở Sài Gòn.
Dòng Họ Đinh
Ông tổ của ông Thủy là Đinh Viết Hòe, sinh năm 1710, quê ở Ninh Bình, lưu lạc đến sinh sống tại ấp Thới Đôn, Làng Thanh Liêm, xã Nhơn An, huyện An Nhơn, Bình Định.
Hiện nay, dòng họ này đã đổi thành họ Đào (sinh ra Đào và họ Đinh) và toàn bộ tài liệu, hiện vật đều bị tiêu hủy sau khi phong trào Tây Sơn thất bại. Tư liệu duy nhất của dòng họ này còn lưu truyền đến nay là tài liệu cổ do võ sư Phan Thọ ký Đạo Thông cung cấp.
Dòng Họ Trần
Là võ sư Trần Kim Hùng quê ở Nghệ An, truyền dạy võ nghệ cho ba anh em nhà Tây Sơn. Sau này trong 5 vị tướng tài danh nhà Tây Sơn có bà Trần Thị Lan. Lan được ông nội là võ sư Trần Kim Hùng truyền dạy võ công, cô có tài kiếm thuật và rèn luyện cho mình sự nhanh nhẹn như chim én. Tên là Ngọc Yến. Em gái Trần Thị Lan là Trần Thị Huệ, vợ vua Tây Sơn Nguyễn Nhạc.
Võ thuật cổ truyền Bình Định thảo bộ thần đồng
Võ thuật Bình Định được đánh giá rất cao, tạo nên nét đặc trưng của vùng đất này nơi đào tạo võ thuật cổ truyền Việt Nam.
Võ Thuật cổ truyền Bình Định thảo bộ thần đồng
- Luyện công
- Võ Công
- Võ Thuật
- Quyền thuật
Quyền còn được gọi là quyền hối phiếu hoặc quyền, bao gồm quyền ưu đãi và quyền của quyền lực mềm.
Các môn võ không có vũ khí được chia thành 4 nhóm:
- Võ thể dục
- Võ thuật tự vệ
- Võ thuật thi đấu
- Võ thuật chiến đấu.
Các binh khí sử dụng trong võ cổ truyền Bình Định. Bao gồm các loại binh khí dài và ngắn. Vũ khí cơ bản khá phổ biến ở Bình Định là cây côn (tiếng địa phương gọi là roi) với nhiều “đòn roi” độc đáo chỉ có ở võ cổ truyền Bình Định như: “Đập so đũa”, “Đá”. Vân roi ”,“ Phá vòng vây ”.
